12 dec Als je iets los wilt laten moet je het eerst vasthouden

In december is iedereen druk met afronden. In coachvragen van cliënten bemerk ik deze maand een rode draad: Ik ben bezig met van alles en nog wat, maar ben ik wel bezig met dat wat voor mij werkelijk belangrijk is? Wat wil ik eigenlijk? Waar ben ik van? Ik weet het niet… ik zou het moeten weten… een knagend gevoel van onrust.

Mensen bewegen mee in het ritme van de seizoenen. Begin van de winter, eind van het jaar is een periode van loslaten en opruimen. De natuur bouwt af, bomen laten hun laatste bladeren los. Wat doet dit seizoen met ons? We maken in deze tijd van het jaar de balans op, soms onbewust en ongewild. Dat kan een gevoel van onbehagen en onrust geven. Dan kan het zomaar zijn dat je merkt dat je niet meer verbonden bent met wat je doet. Dat waar je eerst vervulling uit haalde, nu een gewoonte is geworden. Dat de energie niet meer stroomt. Dat werk, relaties, en gedachten alleen nog in de vorm bestaan en hun bezieling zijn kwijt geraakt. Dat kan pijnlijk zijn om onder ogen te zien. Want hoe fijn voelde het toen je er nog mee verbonden was!

Loslaten is een van de moeilijkste fases in veranderprocessen, niet alleen individueel maar ook in organisaties. Vorige week begeleidde ik een team in een veranderproces van uitvoering naar regiefunctie. Medewerkers werden zich bewust van de fase van verandering waarin zij verkeren, aan de hand van 5 fases: urgentie voor verandering –  loslaten – niet weten – creatie –  nieuw begin. Hoe is het voor een huismeester om voortaan taken uit te besteden in plaats van ze zelf uit te voeren? Zelf doen en direct een tevreden klant zien geeft voldoening. Dat laat je niet zomaar los!

Mensen willen vaak verder in hun veranderproces zijn dan dat ze werkelijk zijn. In hun hoofd weten ze dat hun nieuwe rol ander gedrag van hen vraagt. Maar op gevoelsniveau kan er boosheid, angst, onzekerheid of rouw zijn, waardoor de energie niet kan stromen. Dan blijven mensen in ‘oud’ gedrag hangen. Omdat ze hun oude rol nog niet los kunnen laten, daar verknocht aan zijn en hun zelfwaardering uit halen.

Vaak onderschatten veranderaars de fase van ‘loslaten’ en stappen medewerkers er zelf ook snel overheen. Dan hoef je het verdriet en gemis niet te voelen waar je afscheid van hebt te nemen. Maar als je nog verbonden bent met het oude, kun je nog geen ruimte maken voor het nieuwe en in beweging komen. Voordat je iets los kunt laten, moet je het dus eerst even vasthouden! Bewust stilstaan bij waar je afscheid van neemt. Daarna kan de energie weer gaan stromen.

Energie vrijmaken voor verandering in je team

Een koers- of organisatieverandering doet een fors beroep op het verandervermogen van medewerkers. Met welke visie zijn zij verbonden? Visie en strategie moeten niet alleen een plek krijgen in de hoofden van mensen, maar vooral in hun hart. De uitdaging is het proces te faciliteren waarbij medewerkers ‘het oude’ kunnen loslaten en zich verbinden met de nieuwe koers.

Succesvolle veranderingen starten bij aandacht voor wat mensen denken, voelen en vinden. En daar nemen we meestal niet de tijd voor. Vandaaruit wordt eigenaarschap gecreëerd, waarna veranderingen in structuren, processen en gedrag soepeler verlopen. Ervaren teamleden de urgentie voor verandering? Wat hebben zij los te laten? Zien ze beren op de weg? Of zien ze nieuwe kansen? Door met elkaar te zien waar je staat, en te bespreken wat je nodig hebt, ontstaat de ruimte om verder door te kunnen bewegen in de verandering. Wil je energie vrijmaken voor verandering in je team? Lees meer informatie op deze website bij Cultuur- en gedragsverandering.

Oefening in loslaten: schrijf een brief

Wellicht een mooie oefening in loslaten voor jou persoonlijk: Heb je iets los te laten op dit moment in je werk, in je leven? Kiezen is iets verliezen, én je krijgt er ook iets voor terug. Dat duurt alleen even, kun je dat verduren? Je mag in deze fase van ‘niet weten’ erop vertrouwen dat de inspiratie vanzelf gaat komen en dat dit concreet vorm zal krijgen.

Schrijf een bedankbrief aan dat (diegene) dat je los wilt of moet laten.

Laat je inspireren door de volgende hulpvragen:

• Waar ben ik mee verbonden?
• Wat laat ik los?
• Wat beteken jij – dat wat ik loslaat – voor mij?
• Wat heb je mij gebracht?
• Wat neem ik daarvan mee in de toekomst?

Boekentip: Leven en werken in het ritme van de seizoenen

Het is in deze tijd van turbulentie een kunst je eigen levensritme te vinden en niet meegezogen te worden in de dagelijkse hectiek. Jaap Voigt bestudeerde 10 jaar de invloed van de seizoenen op de mens en ondervond hoezeer wij onderdeel zijn van de cyclische beweging van de natuur. Dit is een heerlijk boek om in te bladeren op die momenten dat je jouw gedachten en gevoelens in een breder perspectief wilt zien. Iedere maand geeft je inspiratie met inzichten en vragen voor het dagelijkse leven en werk: Wanneer begin je iets nieuws? Wanneer breng je de boel op orde? Wanneer is het logisch om achterover te leunen en even helemaal niets te doen? Een inspiratiebron voor iedereen die in een natuurlijk ritme wil leven.